Otomobil Rallisi Nedir? (Tarihçesi, Nasıl Oynanır?)

Otomobil Rallisi

Eskiden rallilere genellikle pist yarışlarına katılan sürücüler girerlerdi. Bugün ise bu iki spor bir biriden bütünüyle ayrışmış olup her ikisinde de ayrı nitelikleri bulunan yıldızlar doğmuştur. Ralli arabaları standart otomobillerden olup her türlü yol ve hava şartlarında yarıştırırlar. Tipik bir rallide yasal hızla geçirecek yollar bulunabileceği gibi, en kısa sürede açılmaya çalışan özel bölümler de bulunur. Arabalar bir birleriyle yarışmazlar, yarış saate karşıdır ve trafiğe kapatılmış yollarda ya da özel arazide, ormanlar arasında açılmış belli zorlukları olan parkurlarda sürat yapılır.

1Yol

Ralliler herhangi bit yolda yapıla bilir ve koşullar be kadar köyü ise o kadar değer verilir. Finlandiya’daki Bin Göller Rarallisi’nde taşların tekerlerden billalar fırladığı tarla yollarında yetenekli sürücüler inanılmaz hızlara erişmişlerdir. Gene Finlandiya’daki Arktik Rallisi’nde bir gölün buz turmuş yüzeyi özel bölüm olarak seçilmiştir. Tam tersi olarak da Kenya’daki safari rallisinde uzun süre yüksek hız yapılması için seçilen özel bölümlerde sıcaktan kavrulmuş topraklarda arabanın tereklerinden çıkan toz bir saate yakın havada kalır ve birden bastıran bir tropik sağanak bir kaç saniye içinde yolu çamur deryası durumuna sokabilir. Birçok Avrupa rallilerinde de kır ya da orman yollarında seçilmiş, saçları diken dikeneden beklenmedik çıkış ve inişleriyle, tehlikeli sürprizlerle dolu bölümler vardır. Ayrıca, yollarda kocaman kayalar ya da devrilmiş, yerinden kaldırılmayacak kadar büyük ağaçlar olabilir ve sürücünün ufak bir hatasında yol tıkanır verir. Ya da karşınıza 60 m derinliğin de bir dere yatağı çıkıverir.

2Malzeme

Ralli sürücülerin otomobil yarışçısı meslektaşlarının kullandığı malzemeye benzer malzeme kullanırlar ama yangına karşı önlemleri daha azdır tek önemli fark yedikleri başlıklardadır. Otomatik bir kurtarıcı sistem zorunlu değildir ama haberleşme için radyo gereklidir. Ralliciler bir birileriyle, motor görüntüsü ve fırlayan taşların çıkardığı görüntüden dolayı, radyo ile konuşurlar. Radyo ayrıca, takımın menajeri ve servis adımları ila konuşmada da kullanır.

3Kazanma

Ralli, büyün bölümler toplamını en hızlı bitiren ve açık yol bölümlerinden geç kaldığı için herhangi bir ceza süresi eklenmesi ile bu şansını getirmeyen yarışçı kazanır. Başarı ya da başarısızlık takımın her iki üyesine de bağlıdır. Sürücü özel bölümlerde çok çabuk olmak zorundayken yol göstericinin de herhangi bir yanılmaya düşmeden yolu bulması ve daha önceden yaptıkları keşif sırasında tutukları notları iyi değerlendirip zamanında uyarılarda bulunması gerekir.

4Kurallar

Ralli birçok sınıfları ve kuralları olan çok karmaşık bir spordur. İyi bir seyircinin dikkat etmesi gerekli nokta sürücülerin yüksek yeteneklere ve cesarettir. Bu sürücüler 300 beygir gücündeki arabalarla kayalar ve ağaçlar arasında açılmış yollardan hızla geçer ve özel lastiklerin bile çok kavrama yapabildikleri yüzeylerde kayarak giderler. Bazı rallilerde önceden parkuru tamamlayan da izin verilmediğinde yarış çok zor geçer.

5/6Beceriler - Taktikler

Birçok ünlü ralliler bir hafta süreli yarışlardır. Bu yarışlarda dayanıklı ve iyi hizmet en az sürücülük ve hatasız yol göstericilik kadar önemlidir. Ralliciler, güçlerini korunmasını, yolda uyuya bilmesini, servis arabalarıyla zamanında buluşup bakıma girmesini ve ne zaman tam gaz, ne zaman tedbirli gidilmesi gerektiğini iyi bilmek zorundadırlar. Birçok ralli son özel bölümde saniye farkıyla kazanılılır ya da kaybedilir.

7Terimler

Chunky studs (Kabara) : Lastiklerin gevşek zeminde kaymayı önleyici çıkıntıları.

Codriver (Yardımcı Sürücü) : Arabadaki ikinci sürücü.

Dridt (Sürükleme): Dört teker üzerinde kayarak kontrollü dönemeç alma.

Pace notes (Hız notları): Yol saptayıcı (Navigator) tarafından sürücüyü yönlendirmek için alınan notlar.

Spikes (Çivili lastik): kar ya da buzda katmaması için uzun çivilerle kaplı lastik.

Yump: Zıplama anlama gelir, “Jump”ın bozulmuş söylenişi. Bir tümsekten geçerken arabanın havalanmasının anlatmak için kullanılır.

•Sürücü ile yardımcı araba içerisinde hem korunmak, hem de kulaklıklarını kulaklarında tutmak amacıyla başlık takarlar. Birbirileriyle radyo aracılığıyla konuşurlar.

•Her ne kadar yollar kaba topraksa da sürücüler gazlayıp giderler ve birçok ralli ortalama 100 km hızla tamamlanır.

Kaynak: ‘’ADAM’’ spor seyircisinin el Kitabı’ndan yazılmıştır.