Motorsiklet Yol Yarışı

Motorsiklet Yol Yarışı;

İlk motorsikletin yapıldığı 1885 yalından bu yana, motorsikletler çok gelişmiştir. Modern yarış araçları olarak saate 275 km süratleri ve 500 yada 750 cc silindir hacimli modelleriyle, ufak bir aile arabasının iki misli demek olan 120 beygirlik güce sahiptirler. Bu spor, yol yarışı, pist yarışı ve motokros adlı üç ana dalda yapılır. Yol yarışı sert zeminli yollarda yapılan bir motorsiklet yarışıdır.

1Yarış alanı

Hıza da önem verilmesine karşın, yarışçıyı ve motorsikletini çeşitli uzunluklardaki düz yollarda, onları birbirine bağlayan keskin bir yayvan dönemeçlerde denemek asıl amaçtır. Yarış alanı bu amaçla göre seçilir yüzeyi asfalttır.

2Malzeme

Uluslararası yarışlar lastikler kabak olarak yapılır. Yol yüzü kuru ya da çok az ıslak olduğundan kayma pek olmaz. Ama yağış fazlaşırsa yolda tekerlerin kaymasına neden olan kaygan bir yüzeyi oluşur. Bu nedenle lastiklerin yapımından kullanılan kauçuk bileşimi çok önemlidir. Yumuşak bir bileşim ısındıkça yere yapışarak çok sıkı kavrama ile dönüşlerde yüksek sürtünme yapar. Lastikler aşırı ısınmaya başladıkça be kauçuk yendikçe, hız artırmada ya da viraj alma sırasında kaymalar başlayacağından yarışçının yavaşlamak zorunda kalıp rakiplerine geçilme durumu ortaya çıkar. Çok sert bileşimler kullandığından yarış esnasından lastik aşınmaları önlenmiş olur. Ama bu durumda da kavrama gücü azalacağından, kaymamak için gene hız düşürülmek zorunda kalanılacaktır. Parkurun sağanaklar nedeniyle yer yer kuru, yer yer yaş olması yarışçıları en çok kaygılandıran durumdur. Yumuşak bileşimli lastikler üzerine yapılan çentikler onları yağışta da kullanabilir kılar. Ama yalnızca yağışlı havalar için düşünülebilir, kuru bir yüzey böyle çentikli bir yumuşak lastiği hemen parçalar. Kullanılan yakıt benzincilerden alınan, herkesçe kullanılan yakıttır.

3Kazanma

En kısa sürede yarışı bitiren birinci ilan edilir. Yalnız budan, her zaman, en motorsiklete sahip olan kişinin yarışı kazanacağı anlamı çıkarmalıdır. Motorsikletin çok önemlidir. Yarış öncesi parkurun boyuna bağlı olarak bir ya da iki ısınma turu atılır. Bu aslında motorun ısıtma amacıyla değil, lastikleri ısıtmak için yapılır. İki tür lastiklere verimli çalışma sıcaklığını verir. Motorsikler yarışa parkur üzerinde işaretli bir yerden başlarlar ve en hızlı dereceye sahip yarışçı ön sırada ve içte yer alır. Onun yanındaki ikinci hızlı olandır ve sıralamada ötekiler de derecelerine göre onları izlerler. Büyük yarışlarda başlama işareti verilmeden motorlar çalıştırılmaz. Bayrakla işaret verildiğinde, yarışçılar önce debriyajı sıkıp motorlarını itmeye başlarlar. Sonra debriyajı bırakıp motoru çalıştırırken yandan selenin üstene atarlar. Bazı başka uluslararası yarışlarda motor önceden çalıştırılır ve yarış debriyaj bırakarak başlatılır. Bayrakla işaret verildiğinde ( bazı parkurlarda trafik lambası kullanılır ve yeşil ışık yakılarak işaret verilir) yarışçılar motor devir sayısına artırıp debriyajı bırakırlar. Ön tekerler bir an havaya kalkar ve vites yükseltilirken tekrar yere iner. Ön teker havada motor sürmek hoşa giden bir harekettir, ama son derece dehlikelidir. Başlangıçta sonra yarışçılar yarış düzenine geçerler ve ilk bitiren yarışı kazanır.

4Kurallar

Ana şampiyonalar tek seleli motorsikletler için altı kategoride yapılır: 500 cc, 125 cc, 350 cc ve 750 cc’lik motorun en fazla hızı saate 190 km’dir ve hız hacimle artarak en büyük boylar için 290 km’ye kadar çıkar. Ayrıca B2A ve B2B diye anılan ve her ikisi de 500 cc’lik motorlar kullanılan sepetli motorsiklet arasında da yarışları düzenlenir. Bu motorların 750 cc’likleri ile de uluslararası yarışlar yapılmaktadır.

5Beceriler

İyi bir başlangıç çok önemlidir, bir yarışçı öne fırlayabilirse dönemeçleri rahat döner. Motorsikleti itip çalıştırırken tam zamanında üstüne atlamak çok değerli saniyeler kazandırır. Uzun ve güçlü bacakları olan yarışçı motorsikleti başlangıç çizgisinden daha iyi çıkarma şansına sahiptir. Debriyaj bırakılarak başlanan yarışlarda, başlamada bir gecikme olursa bazı yarışçılar telaşlanırlar. Bu sinirden değildir. Su soğutmalı çift zamanlı motorlar başlama çizgisinde fazla bekletilirse, güçlü ve yüksek performanslı motor aşarı ısınır ya da bu güce dayanmayan debriyaj balataları yanabilir.

Birinci dönemeçte yarışçıların sürüş tarzlarındaki farklılıklara dikkat etmek gerekir. Geleneksel yarış anlayışını sürdüren yarışçılar üzerine iyice eğildikleri motorla birlikte yana yatarlar; günümüzün usta yarışçıları ise kendileri yana yastalar da, motoru mümkün olduğu kadar yere dik sürerler. Böylece motorsikletin kayıp altlarından kaçmasını önlemektedirler. Yalnız bu durumda da fazla yatınca yarışçının dizi yere değebilir. Bu nedenle birçok yarışçı deri pantolonlarının altına plastik dizlik diktirirler. Bazıları da sürtünmelere karşı dizliklerinin üzerine metal koruyucular koyar.

Bazı yarışçıların görüşüne göre dönemeçlere olabildiğince yavaş girip çarpmaları önlemek motoru kontrolden kaçırmamak ve dönemeçten en iyi yöntemdir. Başka bazı yarışçılarsa dönemece çok hızlı girip geç ve sert bir frenle dönemeçten kayarak çıkmayı tercih eder.

Yarış çizgisi de yarışta çok önemlidir. Birçok dönemeçte yarış çizgisi çok dar bir şerit olup, ancak bu şerit izlenirse dönemeç en büyük hızla geçilebilir. Ayna kullanılmadığından dönemeçler her zaman çok tehlikelidir. Bazen yanlış şerit üzerinde olduğunda dolayı bir yarışçı iç kulvarda yavaşlarsa, dıştan gelen motorsiklet ön tekerine çarpmak zorunda kalır. Benzer şekilde, içten gelen yarışçı doğru şerit üzerinde değilken hızlanırsa dıştaki motorsiklete yandan vurabilir. Bu durumu, içteki daha kısa ama zor şeridi frenlerine ve lastiklerine güvenerek kullanmak isteyen, sürati düşük motoruyla daha hızlı bir motorun önüne geçmeye çalışan bir yarışçıda yaratabilir. Bazı parkurlarda dönemeçten çıkarken hız artırma hızlı gitmekten çok daha önemli olur. Hız artırırken arka tekere verilen fazla güç felaketlere neden olabilir. Dü yollarda yarışçı dizlerini ve dirseklerini içe toparlar ve gövdesini şeffaf siperliğin arkasına sokar. Dönemece yaklaşığından gövdesini dikleştren yarışçı havanın direncinden yaralanarak yavaşlar. Çabuk durabilmek yeteneği de önem taşır. Kontrolü bir biçimde hemen duramayan bir motorsiklet yarışçıya çok zaman kaybettirir.

6Taktikler

Yarışçı ilk iki üç turda önünde gidenleri geçiş denemeleri yapar. Böylece yarışın daha önemli noktalarına hazırlık yapmış olur. Ayrıca, finişe hızlı girmek için son dönemeci açıktan almayı da öneceden denemesi gerekir. Yarışçıların kendi üstünlüklerine be sürüş özelliklerine göre taktikler geliştirdikleri görülür.

7Terimler

Earholing: En yüksek hızda dönemeç alma.

On the limit (Sınırda): Maksimum hız.

Paddock (Padok): Motorsiklet ve binicilerinin dizildiği bölge.

Privateer (Özel Yarışçı): Yapımcılarca desteklenmeyen yarışçı.

Scratching (Iska): Virajı alamama.

Shut the door (Önünü Kapama): arkadaki yarışçının öne geçmesini engelleme.

Slipstreaming (Dümen Suyunda Gitme): Öndeki motorun yarattığı hava boşluğunda gitme.

Tear offs (Sökülür Parçalar): Kirlendiğinde çıkarılarak atılan gözlük camları.

Wheelie : Gösteri amacıyla motorsikleti yalnızca arka teker üzerinde sürme.

Kaynak: ‘’ADAM’’ spor seyircisinin el Kitabı’ndan yazılmıştır.