Masa Tenisi Sporu Nedir? Nasıl Oynanır? 

Masa Tenisi Sporu Nedir? Nasıl Oynanır? 

Masa elle yapılan sporların, en büyük hız ve beceri gerektiren ve en çabuk el hararetlerine dayananıdır. Ping-pong diye de anılan bu raket ve top (batand-ball) oyunu, oynayanlarda çok değişik nitelikler arayan ve özellikle uluslararası karşılaşmalarda uzun mesafelerden şahane vuruşların yapıldığı bir spordur. Çinliler, bazen oyun alanını çevreleyen engellerin bile dışarısından yaptıkları falsolu vuruşlarla seyircileri hayretlere düşürmektedir.

Çok hızlılığı, üstün beceri ve reflekse dayanması nedeniyle masa tenisi, benzeri olmayan bir spordur. On beş gramdan daha hafif olan topa bilekten verilen değişik falsolar, televizyonda ağır çekimde gösterilmezse gözle izlenemez. Bu vuruşları yapabilmek ve karşılayabilmek adeta kendiliğinden oluşan bir beceri ister ve bu beceriyi sayılar arttıkça sürdürebilmek gerilen sinirlerin bir robot soğukkanlılığıyla kontrolü gerektirir.

Geçen yüzyılın sonlarına doğru Britanya’da doğan masa tenisi iki gelişme merkezinden Avrupa ve Uzak Doğu’dan, Üçüncü dünya Ülkeleri’ne yayılmıştı.

1Masa

Masanın yerden yüksekliği 76 cm, genişliği 152 cm, uzunluğu 274 cm olup ağın yüksekliği ise 16 cm’dir. Boyutları küçük olmasına karşın masa genellikle hareket merkezi durumundadır ve belli başlı turnuvalarda oyun alanı en az 6 m genişliğinde, 12 m uzunluğundan olmalıdır.

Masalar tek düzü olmaları için konulmuş kurallara karşın çok çeşitli biçimde yapılmaktadır. Masanın üzeri koyu mat boyalı (özellikle yeşil) olmalı ve kenarlarına 2 cm genişliğinde beyaz çizgi çekilmelidir. Ortaya boydan boya çekilen beyaz çizgi ise çift karşılaşmalarında servislerin yarı alana atılıp atılmadığını anlamak içindir.

Masa herhangi bir malzemeden yapılabilir ama genellikle tahtadandır. Sert bir malzeme ya da elastiki bir malzeme kullanılırsa top daha fazla sıçrayacağından hücum etmek kolaylaştırılmış olur. Topun yapı özelliği dolayısıyla azıcık sert olması, ya da salonun fazla ısısından topun hızında görülebilecek değişmeler bile iyi oyunları büyük oranda etkiler.

2Malzeme

Oyuncuların renkli giysiler giyerler. Beyaz giymelerine izin vermezler, çünkü yalnızca 3.8 cm çapındaki beyaz selülozdan yapışmış topu izlemek zorlaşır. Oyunun değişmesine neden olan malzeme, raketin üzerine yapıştırılan ve falso vermede yardımcı olan çeşitli maddelerdir. Raket herhangi bir ağırlıkta, boyda ve biçimde olabilir, ama eşit kalınlıkta tahtadan düz ve deliksiz yapılmalıdır. Sünger dış yüzeyler kullanılmaz, ama pürtüklü yüzleri dışarı gelecek şekilde kauçuk dış yüzeyler raket üzerine yapıştırılabilir. Bazı oyuncular raketlerine önce sünger, onun üzerine pürtükleri içeri doğru kauçuk yapıştırırlar, sandviç gibi, bazıları da süngerin üzerine pürtükleri dışarı doğru kauçuk yapıştırırlar. Birinci tip sandviçler artık az kullanılmaktadır. Her iki sandviç tipi de falso verir ama pürtükleri dışarı doğru olanlar tercih edilmektedir, çünkü bunlar daha çok falso vermekte ve topu fazla hızlandırmamaktadırlar. Değişik boydaki pürtükler ve raketin masa altında tutarak değişik falso vuruşlarla rakibini aldatabilir. Öyle ki kafasını masanın altına sokup rakibine ne tür bir vuruş yaptığını görmeye çalışan oyunculara bile rastlanmıştır.

3Kazanma 

Öbür raket oyuncuların oranla masa tenisinin sayı sayma yöntemi çok daha kolaydır. 21 sayı yapan oyuncu seti kazanır. Sayılar 20-20 olmuşsa set oyunculardan biri iki fark yapana kadar uzar. Üç setten ikisini alan oyunu kazanır, ama uluslararası turnuvalar, genellikle beş set üzerinde oynanır ve oyunu kazanmak için üç ser almak gerekir. Oyuncuların her setten sonra yer değiştirirler, son seti ise, 10. sayıdan sonra yer değiştirilir.

4Kurallar

Vole vuruş yasaktır, yani masaya bir kez çarpmadan topa vuruş yapılamaz. Top masanın her iki tarafına çarptırılarak yapılan servis atışı dışında, her vuruştan önce topun masaya bir kez çarpması gerekir. Her oyuncunun sırayla beşer servis atma hakkı vardır ama durum yirmişer olmuşsa her atıştan sonra servis değiştirilir. Eğer servis atışında top ağa çarpıp öbür yana düşerse buna net (aslı let) denir ve servis yenilenir. Aynı şey oyun içinde olursa vuruş geçerli sayılır. Vuruş eğer bir falso sonucu ağa dolanarak karşıya geçmişse gene geçerli sayılır.

Bazı vuruşlarda masaya çarpmadan dışarıya giden topları oyuncuların tutmaları seyircileri şaşırtabilir. Tenistekinin tersine, top masanın arka hizasını bütünüyle geçmişse, masaya değme olasılığı kesinlikle yoksa, tutulması kurallara aykırı değildir.

Bir kural son yıllarda özel bir tartışma konusu olmuştur. Servis hareketi elin ayası yukarı doğru açık olarak ve topun havaya falsosuz atılmasıyla başlar. Servisi böyle attığını hakeme göstermek oyuncunun sorumluluğu altındadır. Oyuncunun vücudu servis atışı sırasında hakemin topu görmesini engellerse hakem faul kararı verebilir. Bir başka kural da savunma dayalı oyuna karşı oyunu hızlandırmak kuralıdır. Bir set 15 dakikada bitmemiş ise, her sayı sonunda servis değişir be servisi atan oyuncuya sayı alması için en fazla 13 vuruş hakkı tanınır, yoksa servis rakibe geçer.

5/6Beceriler-Taktikler

Asya’nın Avrupa ile çekişmesi oyunun iki ana stilini oluşturmuştur. Batılı ve Doğulu raket tutuşları, görünüşleri kadar farklı oyun anlayışlarının ürünüdürler. Batılı tutuş bazen el sıkışma tutuşu olarakta adlandırılır. Doğulu tutuşa ise kalem tutuşu denir ve başlıca üstünlüklerinden biri raketin yalnızca bir yüzü kullandığından hızlı oyun içinde çok çabuk küt inilmesini sağlamasıdır. Batılı tutuşta ise el backhand’den forehand’e sürekli değiştirilmek zorundadır, raketin her iki yüzü de kullanılır. Kalem tutuşundan savunmak yapmak zordur ama erkekler karşılaşmalarından, giderek, ilk hücumu yapan nasıl olsa kazandığından buna gerek kalmaktadır. Bununla birlikte birçok Asyalı oyuncu Batılı tutuşu, Avrupa’da Doğulu tutuşu kullanırlar. Macarlar 1979’da Çinliler ’den dünya şampiyonluğunu alırken kalem tutuşunun bir gediğini ortaya çıkardılar. Kalem tutuşuyla oynayan Çinli rakiplerinin salona doğru çok aşırı falso vuruşlarla hücum ettiler. Bu vuruşlarda topa öyle aşırı bir yukarı veriliyordu ki masaya çarpan hızla masa dışına fırlıyordu.

Yüksek kavisli falsolar (spin) ancak kısa bir itme ile karşılanabilir, bir karşı vuruş yapma olanağı yoktur. Ya da uygulanması hayli zor olan blok hareketi yapılır. Birçok oyuncu, benzersiz bir hücum biçimi olan ve genellikle vücut, kol ve bileğin uyumlu bir biçimde kullanılmasıyla yapılan yüksek kavisli falsoların ancak önceden hücum etmekle önlenebileceği kanısındadır. Yani karşılanması çok güç olan bu vuruşu yaptırmamak için çaba gösterilmelidir. Böylece, servis büyük önem kazanmıştır. Karşılayıcı servisin nasıl geleceğini anlayamamalı, karşılamakta zorluk çekmeli, servis atan hücum olanağını elinde tutmalıdır.

Batılı tutuşta klasik oyun anlayışı savunmada toplara ters falso vermek için masadan uzaktan da yapılabilen kesmelere dayanır. Kütler kesmelerle karşılanırken top hemen ağın arkasına düşürülmeye çalışılır. 1960’lardan önce yapılan sert vuruşlara karşı uygulanırken ki başarısını oranla, kesme, yüksek kavisli falsolara karşı çok az etkili olabilmektedir. Ne tür vuruş yapılırsa yapılsın top masanın ortasına düşmeli, rakibin öldürücü vuruşlar yapılmasına yardım edilmemelidir. İyi oyuncular hep yanlara doğru ya da hemen ağın arkasına doğru vuruş yaparlar. Çiftler karşılaşmalarında ise oyuncuların birbirleriyle çok iyi anlaşmış olmaları gerekir ve bu uyumu sağlamak oldukça zordur.

7Terimler

Backhand: Kol vücudun önündeyken ve elin arkası rakibe karşı gelecek biçimde yapılan vuruş.

Chop (Kesme): Savunmada raket yanlamasına kullanılarak yapılan ve topu ters falsoyla alçaktan geri gönderen vuruş.

Counter attack (Karşı Atak): Savunma vuruşu yapmayıp kütü küle karşılamak.

Drive (Sürme): Yukarı falsoyla yapılan hücum.

Forehand: Kol gövdeden açılarak ve elin ayası rakibe karşı gelecek biçimde yapılan vuruş.

Loop (Yüksek Kavisli Falso): Modern oyunun en etkili vuruşu-aşırı bir yukarı falso verilerek topa yüksek bir kavis çizdirilir.

Paddle (Kürek): Masa tenisi raketinin argo ad.

Penholder grip (Kalem Tutuşu): Doğuluların raketi kalem tutuluyormuş gibi tutuşları.

Push stroke (Itme): Forehand ya da backhand olarak raketi düz tutup yapılan falsosuz karşılama.

Shake-hand grip (El Sıkışma Tutuşu): Batılılar'ın raket tutuşu.

Sidespin (Yan Falso): Raket yana doğru çekilerek yapılan vuruş. Top masaya çarpınca yana doğru sıçrar.

Smash (Küt): Sert ve düz hücum vuruşu.

Topspin (Yukarı falso): Top rakibe doğru falso alır ve masaya çarptığı anda ileri doğru fırlar.

Western grip (Batılı Tutuş): El sıkışma tutuşu.

Kaynak: ‘’ADAM’’ spor seyircisinin el Kitabı’ndan yazılmıştır