Hentbol Sporu Nedir? Nasıl Oynanır?

Hentbol Sporu Nedir? Nasıl Oynanır?

Hentbol dünyadaki en sade oyunlardan biridir. Çok benzediği futbolun aksine, oynanırken özel bir ayakkabı giyilmesi gerekmez. Açıl sahada, 11’erden iki takım halinde oynanan bir oyunken, zamanla 7’şerden iki takım halinde kapalı salonda oynan bir oyun haline gelmiştir. Salon oyunu olarak çok daha popülerdir. Hava koşulları yeterli olursa herhangi bir sağlam ve düz zeminde, dışarda da rahatlılıkla 7’şer kişiyle oynana bilir. Oldukça basit kurallarla, bütün oyuncular topu yere vurarak sürer, süratle paslaşır ve karşı kaleye yaklaşıp topu ağlara atmaya çabalarlar. Ancak bir kural, Hentbolu Futboldan belirgin bir şekilde ayırır. Hücumdaki oyuncular, rakip kalenin önündeki “D” biçimindeki alana girmeden atışı yapmak durumundadırlar. Onun için de savunmacılar bu kale çizgisinin çevresinde sık bir duvar oluşturur, hücumları orada kesmeye çalışırlar. Bunun dışında, hentbol öbür oyunlarından pek farklı değildir.

Ama topu ayakla kontrol etmek ya da parmak uçlarıyla oynamak gibi edilmesi yıllar süren becerilere dayanmadığı için hentbol daha kısa sürede öğrenebilir. Onun için de büyük bir hızla yayılmaktadır.

1Oyun Alanı

Oyun alanı 20 m genişliğinde ve 40 m uzunluğundadır. Orta çizgiyle ikiye bölünür. Yerinden oynamayacak gibi zemine çakılı bulunan kalelerin yüksekliği 2 m, genişliği 3 m’dir. Arkalarına ağ gerilir.

Sahadaki önemli işaretler:

Kale alanı çizgisi: “D” biçimindeki bu alanın içinde sadece kaleci durabilir.

Serbest atış çizgisi:

Kale atışlarında, serbest atışlarda ve penaltı atışlarında, atışı yapmayan hücum oyuncuları bu çizginin dışında durmak zorundadırlar.

Penaltı çizgisi:

Penaltı atışlarının yapıldığı çizgi.

2Malzeme

Oyuncuların sadece birer şort, forma ve lastik ayakkabı giyerler. Bası oyuncular, yaralanmaları ve sakatlıkları önlemek için dizlik ve dirseklik kullanırlar. Top, top içinde şişirilmiş lastik kese bulunan, deriden yapılma, 425-480 gr ağırlığında ve çevresi 56-60 cm olan küçük boyutlu bir futbol topu gibidir.

3Kazanma

Amaç kaleye gol atmak olduğuna göre, oyunu sonunda en fazla gol atan takım kazanır. Gol sayılması için, topun tamamının, kale direklerini ve yerde iki direği birleştiren çizgiyi geçmesi gerekir. Goller oyun sırasında ya da penaltıdan atılır. Her gol aynı şekilde bir sayıdır. Kale çizgisinin sınırı, bazı seyredilmesi hoşa giden ilginç atışlar yapılması yol açar. Çünkü kale çizgisinin geçmek yasaksa da, oyuncu havadayken atışını yapıp bu alanın içine düşebilir. İyi hentbol oyuncuları, topu saatte 115 km hızla atabilirlerken, yani atıkları şut kaleye girdikten sonra yere düşerler.

4Kurallar

Oyun, para atışını kazanan takım tarafından orta noktadan başlatılır. Erkeklerde 30 dakikalık, kadınlarda 25 dakikalık iki devre oynanır. Oyun alanındaki 7 oyuncunun dışında, kenarda da, gerektiğinde değişiklik yapılmak üzere 5 yedek oyuncu bulunur.

Hücum:

Topun ilerlemesi, paslaşmalarla olabilir. Ancak bir oyuncu topu sürmek istiyorsa, 3 adımda bir yere vurmalıdır. Ya da atılan 2 adımdan sonra, pas verilmelidir. Oyuncu durduğunda, topu 3 saniye içinde elinde çıkarması gerekir. Bu tip kurallar, oyunu sürekli bir hız kazandırmak için konmuştur. Futbolun tersine, oyum pek orta sahada geçmez ve ofsayt kuralı da yoktur. Kale alanına girilemediğinden kale önü karambollerine de yer yoktur. Oyuncular kalecilerine geri pas veremezler. Bunun cezası penaltıdır.

Savunma:

Hücumda topu kaybeden takım, savunmaya geçer. Tipik bir savunma anlayışı, olarak genellikle 6 oyuncunun bir yay biçimde kale alanının önüne dizilmesi benimsenir. Bazı durumlarda ise bu oyunculardan biri, daha önde durarak, rakip oyuncuların paslaşmalarını kesmek, dalış yollarını kapatmak için hamleler yapar. Daha üstün teknikli takımlar bu önceki oyuncu sayısını ikiye çıkarmışlardır. 2 önde, 4 geride dizilerek savunma yaparlar. Bu tür bir savunma dizilişi, rakip hücum oyuncularının daha yaratıcı ve hızlı haraketlerde bulunmaya zorlayacağı için oyunun düzeyini yükseltir. Üstünlük sağlamanın ilk yolu, paslaşma sırasında top kapmaktır. Ancak bu işi yaparken topu tek elle vurmak gerekir, rakibin topunu tutmak ya da kavramak yasaktır. Eller ve kollarla rakibe engel olma, tutma, itme yasaktır ama gövdeyle engelleme yapılabilir, rakibin elinde top olmasa da bu serbesttir.

Karşı takım topu kazandığı anda, topu kaptıran takım hemen kendi kale alanı çizgisine koşar. Kaleci ayakla şut atmanın dışında vücudunun her yanını kullanarak kalesini korur. Bacaklarıyla da topu kesme yoluna da gidebilir.

Favuller:

Basit hatlarda ( topu yere vurmadan 3 adımdan fazla koşmak gibi), rakip takım oyunun hatanın yapıldığı yerden bir serbest atışla başlatır. Bu sırada öbür takımın oyuncuları, atışın yapılacağı yerden 3 m uzaklıktan durmak zorundadırlar. Daha önemli hatalar (sertlik vb gibi), penaltı çizgisinden yapılan penaltı atışı ile cezalandırılır. Bu bir oyuncunun herhangi bir biçimde engellenmeksizin, 7 m uzaklıktan kaleye yaptığı bir atıştır. Koşarak yapılamaz ve bir ayak yerde kalmak koşuluyla çizginin gerisinde atılır. İyi oyuncular pek az penaltı kaçırırlar. Disiplinsiz davranışlar içinde bazı önlemler vardır. Bir oyuncu böyle bir davranış üzerine 2 dakikalığına oyun dışına gönderilir. Bu süre boyunca takımı 6 kişiye oyuna eder. 3 kez aynı cezayı alan oyuncu, maça bir daha giremez.

Oyun dışı:

Top yan çizgilerden dışarı çıkarsa topu son değen takıma karşı öbür takım oyunu yandan atışla başlatır. Bir hücum oyuncusu ya da kaleci tarafından top arka çizgiden dışarı çıkarılırsa kaleci oyunu kale atışıyla başlatır. Bu sırada rakip oyuncular serbest atış çizgisinin dışında durmalıdırlar. Eğer top bir savunma oyuncusuna çarpıp arka çizgiden dışarı çıkarsa, hücum eden takım arkadaşına geçirir ama isterse doğrudan kaleye de atabilir. Gol girerse sayılır.

5Beceriler

Topla oynama becerisi temel olmakla beraber, tam yerine pas atmak, güçlü şut atmak gibi özellikler buna eklenmezse pek bir yararı olmaz. Topla iki elini de kullanarak oynayabilen oyuncular, savunma karşısında daima daha avantajlıdırlar.

6Taktikler

Hentbolda hız ve güç son derece önemli olmakla birlikte, farkı belirleyen, bazı ince hareketlerdir. Şut atar gibi yapıp topu yanındaki arkadaşına geçirerek bir an savunmada boşluk yaratılabilir. “Jump-shot” göstererek, havadan atış yapacak gibi davranarak, kanatlarda daha iyi pozisyondaki bir oyuncuya ani bir pas verilebilir. Oyun alanı epeyce geniştir ve bu alanın tamamını kullanabilen takım, karşı savunmaya zor durumlara sokmakta daha başarılı olur. Özellikle hızlı kanat oyuncuları son derece önemlidir. İyi bir kaleci sadece savunmada değil, akıllı ve çabuk paslarla fast-break’ler yaratarak hücumda da yararlı olan oyuncudur.

7Terimler

Centre (Merkez): Savunmanın ortasındaki oyuncu.

Corner throw (Köşe Atışı): Kaleci dışındaki bir savunma oyuncusu topukindi arka çizgisinin dışına çıkarırsa, rakip takım köşeden korner atarak oyunu başlatır.

Court player (Saha Oyuncusu): Kaleci dışındaki tüm oyuncular.

Distributor (Dağıticı): Oyun kurucu (playmaker).

Free throw (Serbest Atış): Basit hatalarda hareketin yapıldığı yerden kullanılır.

Jump shot: Savunma oyuncularının üzerinden yapılan atış.

Line player (Çizgi Oyuncusu): Savunma oyuncularının arasına girerek şut olanağı arayan, kaleye en yakın hücum oyuncusu.

Penalty throw (Penaltı Atışı): Önemli hatalarda penaltı çizgisinden kullanılır. Atış doğrudan kaleye yapılır. Atışı yapanın karşısındaki tek savunma oyuncusu kalecidir.

Playmaker (Oyun Kurucu): Hücumu düzenleyen oyuncu.

Refereis throw (Hakem Atuşı): Favulu yapanın saptanamadığı hallerde, hakem oyunu yeniden başlatmak için, topu iki oyuncu arasında yere vurur.

7 m Çizgisi: Penaltı çizgisi.

3 Saniye Kuralı: Topun 3 saniye içinde pas olarak bir başka oyuncuya verilmesi, ya da yere vurulması gerekir. Topu daha uzun süre elde tutmanın cezası o noktadan bir serbest atıştır.

Throw off (Başlama Atuşı): Her iki

devrenin dışında ve her golden sonra oyunun başlama atışı.

Wing player (Kanat Oyuncusu): Savunma duvarının kenarlarını zorlayan köşelerde oynayan hücum oyuncuları.

Kaynak: ‘’ADAM’’ spor seyircisinin el Kitabı’ndan yazılmıştır